19 May 2023
MertKocakaya
0 Yorum

Son yılların en popüler ve kullanışlı framework'lerinden Laravel'in kurulumunu sizler için derledim. Hem kurulum açısından hem de kullanım bakımından oldukça pratik olan Laravel framework'ünün kurulumuna birlikte bakalım.

Laravel Nedir?

Laravel, PHP tabanlı açık kaynaklı bir web uygulama geliştirme framework'üdür. Taylor Otwell tarafından geliştirilen Laravel, kullanıcıların hızlı ve verimli bir şekilde web uygulamaları oluşturmalarını sağlayan bir dizi araç ve kütüphane sunar.

Laravel, MVC (Model-View-Controller) mimarisine dayanan bir framework olarak tasarlanmıştır. Bu, uygulamanın farklı katmanlarını (veritabanı, kullanıcı arayüzü, iş mantığı) birbirinden bağımsız olarak organize etmeyi sağlar. Bu da kodun daha düzenli, sürdürülebilir ve ölçeklenebilir olmasını sağlar.

Laravel'in birçok özelliği ve aracı vardır. Örneğin, oturum yönetimi, güvenlik, veritabanı yönetimi, route (yol) tanımlama, veri doğrulama gibi işlemleri kolaylaştıran kütüphaneleri içerir. Ayrıca, şablona dayalı bir kullanıcı arayüzü oluşturmayı destekleyen Blade şablon motoruna sahiptir.

Laravel, önceden tanımlanmış ve tekrar kullanılabilir bileşenleri olan "laravel/illuminate" adlı bir bileşen tabanlı mimari kullanır. Bu sayede geliştiriciler, ihtiyaçlarına uygun olarak bu bileşenleri kullanabilir ve kendi projelerini hızlı bir şekilde oluşturabilir.

Laravel'in ayrıca geniş bir topluluğu vardır. Bu topluluk, çeşitli forumlar, tartışma grupları ve kaynaklar aracılığıyla Laravel hakkında yardımcı dokümantasyon, eğitim kaynakları ve paketler sunar.

Özetlemek gerekirse, Laravel, PHP ile web uygulama geliştirmeyi kolaylaştıran güçlü ve popüler bir framework'tür.

Laravel Kurulumu

Laravel'i bilgisayarınızda kurmak ve projelerinizi hayata geçirmek için öncelikle node.js ve composer paketinin bilgisayarınızda yüklü olması gerekir. MacOS veya Windows için Node.js paketini Node.Js web sitesinden indirerek kurabilirsiniz. Composer için ise aynı node.js'de olduğu gibi Composer web sitesinden işletim sisteminize uygun composer paketini indirip kurabilirsiniz.

Laravel projelerinizi bilgisayarda oluşturmak için 2 farklı kurulum yöntemi mevcut. Bunlardan bir tanesi Laravel'i sadece proje olarak ilgili dizine kurduğunuz composer komutuyla kurulumdur. Diğeri ise Laravel'i bilgisayarınıza global olarak kurduğunuz composer global komutudur. İkisinin farklarına kısaca bakalım.

Laravel'i Sadece İlgili Dizine Kurmak

Laravel framework'ünü sadece belirli bir klasöre kurmak için aşağıdaki komutu çalıştırmanız yeterlidir:

                                
                                    composer create-project laravel/laravel example-app
                                
                            

Elbette bu kurulum, Laravel'le ilgili tüm gereklilikleri sadece ilgili klasöre kurmakta ve her yeni proje oluşturduğunuzda aynı gereklilikleri tekrar tekrar indirerek kurulum süresini uzatmaktadır. Bu yüzden benim tavsiyem Laravel'i global olarak bilgisayara kurmak.

Laravel'i Global Olarak Bilgisayara Kurmak

Laravel'i composer global ile bilgisayarınıza kurduğunuz zaman, Laravel'in güncel sürümünün tüm gerekliliklerini bilgisayarınıza yüklemiş olursunuz. Bu sayede her yeni proje oluştururken tekrar tekrar aynı gereklilikleri indirmek yerine hızlıca istediğiniz dizine yeni bir Laravel projesi oluşturabilirsiniz. Laravel'i global olarak bilgisayarınıza kurmak için aşağıdaki komutu çalıştırabilirsiniz:

                                
                                    composer global require laravel/installer
                                
                            

Bu komut Laravel gerekliliklerini bilgisayarınıza kurmaktadır. Ardından ise yeni bir Laravel projesi oluşturmak istediğiniz dizinde aşağıdaki komutu çalıştırarak projenizi oluşturabilirsiniz:

                                
                                    laravel new example-app
                                
                            

Laravel'in iki farklı kurulum yöntemine kısaca değindim. Dilerseniz şimdi gelin sıfırdan bir Laravel projesini nasıl kurabilir ve ayağa kaldırabiliriz birlikte bakalım!

Sıfırdan Laravel Kurulumu

Laravel'i sıfırdan kurmak için öncelikle MacOS kullananlar için Terminal ekranımızı, Windows kullananlar için ise CMD komut istemini (Başlat > Ara > CMD > Sağ Tık > Yönetici Olarak Çalıştır) açıyoruz. Komut istemi açıldıktan sonra aşağıdaki kodu ekleyerek Laravel'i global olarak bilgisayarımıza kuruyoruz.

                                
                                    composer global require laravel/installer
                                
                            

laravel kurulumu

Laravel'in global olarak kurulumu tamamlandıktan sonra yeni bir laravel projesi başlatmak için öncelikle kurulumu yapmak istediğimiz dizine gitmemiz gerekiyor.

Not: Eğer PHPStorm gibi bir IDE veya VS Code gibi gelişmiş bir kod editörü kullanıyorsanız bu programların kendi terminal/cmd ekranları var. Bu işlemleri oradan da gerçekleştirebilirsiniz.

Öncelikle kurulumu ister farklı bir klasöre isterseniz de XAMPP gibi bir sanal sunucu klasörüne oluşturabilirsiniz. Bunun için ben aşağıdaki komutu CMD/Terminal ekranına yazarak XAMPP'ın htdocs klasörüne erişim sağlıyorum.

                                
                                    cd ../../xampp/htdocs
                                
                            

Ardından aşağıdaki kurulum komutunu çalıştırarak ilgili dizine yeni bir Laravel projesi kuruyorum.

                                
                                    laravel new ornekProje
                                
                            

laravel kurulum aşaması

Görüldüğü gibi Composer benim için Global'de kurmuş olduğum tüm gereklilikleri hazırlayarak yeni Laravel projemi dizinime kurmuş oluyor. İlgili dizinime girdiğimde ise Laravel projem için gerekli olan tüm paketlerin kurulduğunu görebilmekteyim:

laravel kurulum kontrolü

Laravel projemi ayağa kaldırmak için öncelikle kurmuş olduğum dizine aşağıdaki komut ile geçiş yapıyorum:

                                
                                    cd ornekProje
                                
                            

İlgili dizine girdikten sonra aşağıdaki komutu çalıştırarak Laravel projemi ayağa kaldırmış oluyorum:

                                
                                    php artisan serve
                                
                            

laraveli başlatma

CMD/Terminal erkanım bana Laravel projemin http://127.0.0.1:8000 adresinde çalıştığını söylüyor. İlgili adresi tarayıcımda açtığımda ise Laravel projemin başarıyla başladığını görmekteyim.

laravel açılış ekranı

Harika! Hepsi bu kadar. Böylece Laravel projemi kurmuş ve ayağa kaldırmış oldum. Ayrıca Laravel hakkındaki gelişmeleri ve kurulumla ilgili diğer ayarlamalara göz atmak için Laravel Dökümanı'nı incelemenizi tavsiye ederim.